Wanneer stel je welke vraag?
Vragen? Een prachtig middel om een ander beter te begrijpen, iemand de ruimte te geven om zijn/haar punt te maken, te verhelderen, verdiepen, maar ook om te sturen in een discussie. Weet je met welke intentie je een vraag stelt? Vanuit de wereld van het debat en de politiek kunnen we vier soorten vragen onderscheiden met elk een ander effect. Wil je dus effectief zijn in een gesprek, weet welke vraag je stelt en waarom!
Informatieve vraag. De eerste soort is de informatieve vraag. Vaak simpelweg te beantwoorden met een ja of een nee of natuurlijk een feitelijk antwoord.
Voorbeeld: ‘Heb je al eens eerder gelezen over soorten vragen?’ of ‘Hoeveel soorten vragen kun je onderscheiden?’.
Podiumvraag. Een podiumvraag is een open vraag waarin je een ander de ruimte geeft om verder uit te wijden, bijvoorbeeld om een mening toe te lichten en verder te verhelderen. In coaching zijn dit zeer effectieve en verkennende vragen. Wordt deze vraag in een debat aan een tegenpartij gesteld? Dan kan het een verlies van aandacht voor jouw standpunt betekenen. Misschien verwacht je dat iemand geen antwoord heeft, maar bij het stellen van een podiumvraag, geef je de ander het podium om breeduit te herhalen waar hij/zij voor staat.
Voorbeeld: ‘Hoe denk jij over het stellen van vragen?’
Aanvallende vraag. De aanvallende vraag is vaak niet een echte vraag, maar een verkapte persoonlijke aanval (lees drogredenen herkennen en weerleggen). Deze kun je herkennen als je er eigenlijk het woord ‘sukkel’ achteraan kan denken.
Voorbeeld: ‘Je begrijpt toch ook wel dat er maar vier soorten vragen zijn?’ […sukkel!]
Sturende vraag. Wil je een punt maken en het gesprek een bepaalde kant op sturen? Gebruik dan een sturende vraag. Een sturende vraag werkt zo dat je ergens de aandacht op legt, vervolgens een argument geeft en als laatste een appel doet op de ander om te reageren. En zo denkt de ander na over het onderwerp dat jij van belang vindt en gaat daarover door, precies wat je wil in het sturen van een gesprek.
Voorbeeld: ‘Het gebruik van een sturende vraag is helpend, juist omdat je de aandacht trekt naar wat voor jou belangrijk is. Hoe denk jij dat de sturende vraag je kan helpen?‘
Zo kun je verschillende soorten vragen onderscheiden en ze inzetten wanneer je een bepaald doel hebt.
Heb je hierover vragen aan mij? Alle vier de soorten zijn van harte welkom (al vind ik de derde net wat minder leuk, maar we zien dan wel wat daar dan weer uit komt). Vragen mag je mailen naar marlise.huijzer@h-l.nl.
Veel vraagplezier!